Czym się różni błąd lekarski i niepowodzenie w leczeniu?

Czego dowiesz się z artykułu?

Gdy trafiamy do lekarza lub szpitala liczymy na prawidłową diagnozę, dobrą opiekę i szybki powrót do zdrowia. Niestety, wielu pacjentów narażonych jest na różnego rodzaju błędy lekarskie. Zarówno osoba poszkodowana, jak i bliscy pacjenta, który zmarł w wyniku takiego błędu mogą ubiegać się o odszkodowanie.

Nie ma jednoznacznej definicji błędu medycznego i lekarskiego. Uznaje się jednak, że jest to działanie lub zaniechanie lekarza lub personelu medycznego, które jest sprzeczne z uniwersalnymi zasadami wiedzy i praktyki medycznej, wskutek czego życie i zdrowie pacjenta mogły zostać naruszone.

Każde zdarzenie, które doprowadziło do pogorszenia stanu lub śmierci pacjenta powinno być rozpatrywane osobno. Należy też oddzielić błąd lekarski od niepowodzenia w leczeniu.

• Błąd medyczny – błąd spowodowany przez pracownika placówki medycznej – lekarza, pielęgniarkę, ratownika.
• Błąd lekarski – błąd zawiniony przez lekarza. Zarówno na etapie diagnozy, jak i leczenia.
• Niepowodzenie w leczeniu – niezadowalający wynik leczenia u pacjenta, który nie jest spowodowany winą lub zaniedbaniem lekarza czy personelu medycznego. 

Czym się różni błąd medyczny od błędu lekarskiego?

Oba określenia stosowane są często zamiennie. Jednak o ile błąd lekarski jest także błędem medycznym, to błąd medyczny niekoniecznie musi być błędem lekarskim.

Jak wspomnieliśmy, błąd medyczny może być zawiniony przez każdego pracownika medycznego. Uszczerbek na zdrowiu pacjenta może być spowodowany nieprawidłową reanimacją podczas pierwszej pomocy udzielanej przez ratownika medycznego, podaniem niewłaściwego leku przez pielęgniarkę czy złym odczytaniem zapisu urządzenia przez pracownika medycznego.

Z kolei błąd lekarski spowodowany jest zazwyczaj złą diagnozą, nieprzeprowadzeniem wszystkich koniecznych badań, nieprawidłowym leczeniem czy niestarannie przeprowadzoną operacją.

Wyróżnia się kilka rodzajów błędów:

• Błąd diagnostyczny – złe rozpoznanie stanu zdrowia pacjenta.

Źle postawiona diagnoza to najczęstszy przykład błędów medycznych. Zawroty głowy czy bóle brzucha często uznawane są za naturalne objawy, spowodowane stresem czy zatruciem pokarmowym. Często pacjent taki jest odsyłany do domu, po czym jego stan mocno się pogarsza. Błędem diagnostycznym jest w tym przypadku brak wykonania niezbędnych badań, brak skierowania do specjalisty, błędne odczytanie zapisu urządzenia.

• Błąd terapeutyczny – nieprawidłowy sposób leczenia pacjenta.

Dobrze postawiona diagnoza to podstawa dobrego leczenia. Jednak nie zawsze idą one w parze. Niekiedy lekarz podejmuje decyzję sprzeczną z praktyką lekarską, np. decyduje się na naturalny poród, podczas gdy normą w danym przypadku jest cesarskie cięcie. Kolejnym przykładem błędu terapeutycznego jest przestarzała metoda leczenia bądź brak podjęcia wszystkich możliwych środków leczenia.

• Błąd organizacyjny – zła organizacja pracy szpitala

Za ten rodzaj błędu odpowiedzialny jest zazwyczaj zarząd szpitala. O błędzie organizacyjnym jest mowa gdy nie ma odpowiedniej liczby wykwalifikowanych lekarzy lub profesjonalnego sprzętu medycznego. Ze względu na braki kadr lekarze często muszą wykonywać nadgodziny. Jeśli ze względu na zmęczenie popełnią jakiś błąd, odpowiedzialność spadnie w tym wypadku zarówno na lekarza, jak i zarząd szpitala.

• Błąd techniczny – nieprawidłowa realizacja leczenia pacjenta

Do tego typu błędów dochodzi zazwyczaj na ostatnim etapie leczenia, np. podczas operacji, gdy lekarz zoperuje nie tego pacjenta, nie ten narząd, czy też pozostawi narzędzia w ciele pacjenta. Błąd techniczny może też spowodować pielęgniarka, która poda pacjentowi zły lek lub źle oznaczy grupę krwi, wskutek czego może dojść do poważnych uszkodzeń organizmu.

Czym różni się błąd lekarski od niepowodzenia w leczeniu?

Tak, jak wspomnieliśmy – błąd lekarski to błąd popełniony przez lekarza. Należy odróżnić go jednak od niepowodzenia w leczeniu. I choć skutki obu zdarzeń mogą być nieraz podobne to ich przyczyny są zupełnie inne. Niepowodzenie w leczeniu wpisane jest w ryzyko zawodowe lekarza, który pomimo prawidłowego postępowania nie mógł uratować pacjenta lub wyleczyć go z choroby.

Do najpopularniejszych błędów medycznych zalicza się:

• podanie złych leków lub niewłaściwe ich dobranie
• wykonanie niepotrzebnej operacji lub wstrzymanie się od jej wykonania
• uszkodzenie lub wycięcie niewłaściwego organu podczas operacji
• uszkodzenia okołoporodowe (matki i/lub dziecka)
• pozostawienie narzędzi w ciele pacjenta
• błędna diagnoza
• zakażenie pacjenta
• zła opieka po operacji (np. niezbadanie pacjenta przed wypisaniem)

Niepowodzenie w leczeniu może być z kolei spowodowane:

• naturą i rodzajem choroby
• rozwiniętym stadium choroby
• brakiem dostępu pacjenta do leczenia
• zbyt późnym zgłoszeniem się do lekarza
• nieprzestrzeganiem zaleceń lekarskich

Kiedy przysługuje odszkodowanie za błąd medyczny?

Aby otrzymać odszkodowanie za błąd lekarski lub medyczny trzeba wykazać winę lekarza lub personelu medycznego. Jak udowodnić błąd lekarski?

Aby być należycie przygotowanym, pacjent powinien posiadać pełną dokumentację medyczną ze szpitala i inne źródła dowodowe, m. in. dokumenty potwierdzające wysokość kosztów leczenia i rehabilitacji.

O błędzie medycznym możemy mówić, jeżeli zostały spełnione następujące przesłanki:

Jak wygląda postępowanie w sprawie błędu medycznego?

Pacjent może wystąpić przeciwko lekarzowi na drodze karnej lub cywilnej. W przypadku postępowania karnego musi złożyć wniosek na policję lub do prokuratury. Jeśli nie wystąpią poważne okoliczności (np. śmierć pacjenta z niewyjaśnionych przyczyn, ewidentny błąd lekarski), prokuratura zazwyczaj umarza śledztwo.

Postępowanie cywilne należy skierować przeciwko konkretnemu podmiotowi. W przypadku lekarza lub innego pracownika szpitala odpowiedzialność ta może być scedowana na szpital. Jeśli bowiem osoba, która popełniła błąd medyczny jest zatrudniona na umowę o pracę, wówczas należy skierować pozew do zarządu szpitala, który jest pracodawcą tej osoby. Jeśli pracownik świadczy swoje usługi na zasadzie kontraktu – za błąd będzie odpowiadać zarówno on, jak i szpital. W gruncie rzeczy należne odszkodowanie, zadośćuczynienie czy rentę wypłaca najczęściej ubezpieczyciel wyżej wskazanych podmiotów, który ponosi odpowiedzialność subsydiarną za zdarzenie.

O błędzie popełnionym przez lekarza można również powiadomić Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Lekarzy, który do wyjaśnienia sprawy powoła sąd lekarski.

Roszczenia pacjentów za błąd medyczny ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od doznania szkody. Jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

O jakie odszkodowanie może ubiegać się pacjent?

• Zadośćuczynienie za krzywdę – jednorazowe świadczenie za doznane cierpienie (dla osoby poszkodowanej lub rodziny zmarłego pacjenta),
• Odszkodowanie – zwrot rzeczywistych kosztów poniesionych przez poszkodowanego (m. in. leki, badania, rehabilitacja),
• Rentę – okresowa wypłata za koszty, jakie poszkodowany musi ponosić z powodu wypadku,
• Rentę z tytułu utraty zdolności do pracy – świadczenie, które ma zrekompensować poszkodowanemu brak zdolności do pracy zarobkowej lub przeszkolić do innego zawodu.

Jeżeli chcieliby Państwo skonsultować swoją sprawę z adwokatem, zapraszam do kontaktu.

Numer telefonu: +48 514 03 22 99

Adres e-mail: adwokat@pierzchalska.com